Euthanasie van uw kat

Euthanasie, het laten inslapen van uw kat, is een gevoelig onderwerp. De meeste dierenartsen zullen om ethische redenen nooit een gezonde kat laten inslapen, maar als uw kat veel pijn heeft of lijdt aan een dodelijke aandoening wordt euthanasie een bespreekbare optie. In een dergelijke situatie kunnen u of uw dierenarts euthanasie voorstellen om onnodig lijden te voorkomen.

Beslissingen nemen over euthanasie van uw kat is vaak vreselijk moeilijk, maar u staat er niet alleen voor: uw dierenarts kan u helpen bij het maken van de juiste afwegingen. Als er geen redelijke alternatieven meer zijn, kan het een enorme opluchting zijn om uw kat een vredige en waardige dood te kunnen bieden. Laten inslapen is één van de meest liefdevolle (en moeilijkste) dingen die een eigenaar voor zijn zieke kat kan doen.

Hoe gaat de euthanasie van een kat te werk?
Het inslapen van uw kat, de euthanasie zelf, gebeurt pijnloos. Uw kat krijgt eerst een narcosemiddel toegediend waardoor de kat buiten bewustzijn raakt. Vervolgens wordt er een euthanasiemiddel toegediend waar de kat aan overlijdt. Over het algemeen wordt het euthanasiemiddel in de bloedbaan toegediend via een ader in een voorpootje. De dood treedt meestal in enkele seconden na de injectie. Soms kan een kat als hij wegzakt nog een keer diep adem halen en ook kunnen er nadat de dood al is ingetreden nog enkele onwillekeurige spiersamentrekkingen optreden. Dit is normaal en moet niet worden gezien als een teken dat de kat nog in leven is. Euthanasie op deze manier is snel, gecontroleerd, stressvrij en pijnloos. Als een kat erg onrustig is, kan de dierenarts voorafgaand aan de euthanasie een kalmeringsmiddel voorschrijven om ervoor te zorgen dat de laatste momenten van uw kat in alle rust verlopen.

Is het gebruikelijk dat de eigenaar bij zijn of haar kat blijft tijdens een euthanasie?
De keuze om bij de euthanasie aanwezig te zijn of de kat aan de zorg van de dierenarts over te laten, is geheel aan de eigenaar. Velen kiezen ervoor om bij hun kat te zijn op het moment van overlijden, maar u moet zich niet schuldig voelen als u dit te zwaar of eng vindt. Als u beslist om bij uw kat te blijven, helpt u de kat door uw emoties zo goed als mogelijk voor hem te verbergen: het dier kan u aanvoelen en door uw onrust zelf onrustig worden.

Kunt u uw kat thuis laten euthanaseren?
Sommige dierenartsen doen geen huisbezoeken (met uitzondering van spoedgevallen), anderen zijn wel bereid om bij u thuis te komen om uw kat in zijn eigen omgeving te laten inslapen. Bespreek de mogelijkheden met uw eigen dierenarts. Euthanasie is meestal een emotioneel zware gebeurtenis. Veel dierenartsen zullen hier rekening mee houden wanneer u een afspraak voor euthanasie maakt. Uw arts zal een rustig moment uitzoeken zodat u en uw kat ongestoord en zonder onnodige stress afscheid kunnen nemen.

Wat gebeurt er met uw kat na overlijden?
U kunt zelf kiezen wat er met het lichaam van uw kat moet gebeuren nadat u hem heeft laten inslapen. Uw dierenarts kan op uw verzoek een aantal zaken voor u regelen:

• U kunt uw kat door uw dierenarts tegen betaling van transportkosten laten verbranden samen met andere dieren.
• U kunt uw kat laten begraven op een dierenbegraafplaats. Uw dierenarts kan u hierover meer informatie geven. (www.dierenbegraafplaats.com)
• U kunt uw kat bij de dierenarts achterlaten voor een crematie in één van de dierencrematoria in Nederland. U heeft daarbij nog vele keuzemogelijkheden: individuele crematie of collectieve crematie (samen met andere overleden huisdieren), as laten uitstrooien of een urn van uw keuze, de urn naar u op laten sturen of laten bijzetten in een urnentuin of columbarium, eventueel persoonlijk afscheid in het crematorium, een herinneringscertificaat, een foto van het overleden dier etc. De kosten van de crematie zijn afhankelijk van uw keuze. (www.hethoekschehof.nl)
• Begraven van gezelschapsdieren in de eigen tuin is bij wet verboden, tenzij bij gemeentelijke verordening toegestaan. In sommige gemeenten mag u daarom het lichaam van uw kat mee naar huis nemen om het te begraven in grond die in uw eigendom is (dus niet in de tuin bij een huurwoning of in een nabijgelegen park). U kunt dit bij uw dierenarts of rechtstreeks bij uw gemeente navragen.

Rouwen om uw kat
Het is niet meer dan normaal dat u van streek raakt en emotioneel bent bij het overlijden van uw huisdier. Uw dierenarts begrijpt dat, wees niet bang om uw emoties te tonen. Na het verlies van een huisdier volgt een periode van rouw waarin u afwisselend allerlei emoties kunt voelen: verdriet, eenzaamheid en zelfs boosheid. Deze gevoelens horen bij het natuurlijke verwerkingsproces. Schuldgevoelens of zelfverwijt over de dood van uw kat zijn niet vreemd maar bijna altijd onterecht: een beslissing tot euthanasie is meestal het laatste middel en wordt uit liefde genomen om een kat uit zijn lijden te verlossen. Koester uw herinneringen, denk terug aan de goede tijden en die typische dingen waardoor u zoveel van uw kat hield. Het kan helpen om met iemand te praten over uw gevoelens. Als u met iemand wilt praten die u begrijpt, kunt u ook contact opnemen met een professionele hulpverlener.

Kinderen begeleiden bij het overlijden van uw kat
Ook kinderen kunnen het moeilijk hebben wanneer u een kat laat inslapen. Het is misschien hun eerste ervaring met de dood en het is belangrijk om eerlijk te zijn. Vertel ze de waarheid, stimuleer de kinderen om te praten over hun gevoelens en deel ook uw gevoelens met hen. Spreek openlijk over uw kat en richt u daarbij op de goede herinneringen. Betrek uw kinderen bij een rituele begrafenis, crematie of herdenking van uw kat. Laat ze samen met u een graf of gedenkplek kiezen en inrichten. Kinderen kunnen hun verdriet en rouw vormgeven en verwerken door tekeningen of een fotoplakboek te maken of een verhaaltje te schrijven. Een nieuw huisdier kan helpen bij de rouwverwerking, maar het is beter om uzelf en uw kinderen de tijd te gunnen om de dood van uw kat te verwerken.

Rouwverwerking bij de andere katten in huis
Op geen enkele manier is vooraf te voorspellen hoe uw kat zal reageren op het verlies van een maatje. Soms blijft een kat ogenschijnlijk onaangedaan wanneer een huisgenoot overlijdt, een enkel dier lijkt zelfs ronduit opgelucht en gelukkig. Andere katten kunnen daarentegen hun eetlust verliezen, geen belangstelling meer hebben voor hun omgeving of alleen maar zitten staren: het dier lijkt depressief. Bij een klein aantal katten brengt het verlies van een kattenmaatje een verandering van persoonlijkheid of gedrag teweeg. In extreme gevallen kan het gedrag van uw kat problematisch worden, en kan zelfs leiden tot het besluit een ander baasje voor hem te zoeken, vooral als de introductie van een nieuwe soortgenoot tot agressie of weglopen leidt.

Hoe kunt u helpen?
U kunt een aantal dingen doen om uw kat te helpen. Zorg dat er zo min mogelijk verandert voor uw kat zodat hij de tijd krijgt om te wennen aan het verlies van zijn maatje. Handhaaf het gewone dagritme van uw kat. Als u zaken verandert, op andere tijdstippen eten gaat geven of meubels verplaatst, kunt u daarmee nog meer stress veroorzaken.

Een kat in rouw kan weigeren te eten en een kat die een aantal dagen niet eet loopt kans op een levensgevaarlijke leververvetting (feline hepatische lipidose). Verleid uw kat om iets te eten door zijn voeding kort op te warmen of door er water of jus bij te doen. Stel uw kat gerust en blijf bij hem tijdens zijn maaltijden. Weersta de verleiding om van voeding te veranderen om de eetlust van uw kat op te wekken: dit kan maag- of darmklachten geven. Als uw kat langer dan drie dagen niets eet, raadpleeg dan een dierenarts.

Breng extra tijd door met uw kat, borstel hem, aai hem en speel met hem. Hiermee geeft u een positieve draai aan de voor uw kat mogelijk verontrustende veranderingen: hij associeert deze positieve ervaringen met de veranderingen.
Probeer niet om een overleden huisdier meteen te vervangen. Ook al mist hij zijn overleden huisgenootje, zolang uw kat van streek is, zit hij waarschijnlijk niet te wachten op een vreemdeling die zijn maatje moet vervangen. Een nieuwe kat is op dat moment alleen maar een extra bron van stress.

Zoals voor veel diersoorten geldt, kan snuffelen en neuzen aan het lichaam van zijn overleden maatje uw kat helpen bij de rouwverwerking. Daarom is het zinvol om evt het lichaam van een geëuthanaseerde kat niet meteen te laten cremeren maar eerst mee naar huis te nemen.

Het is raadzaam om bij een buitengewone verandering in het gedrag van uw kat een dierenarts te laten onderzoeken of er geen sprake is van onderliggende lichamelijke problemen. Bij onoplosbare gedragsproblemen kunt u zich wenden tot een gedragsdeskundige.